วัดศรีคุณเมือง

ตามประวัติวัดกล่าวว่า เดิมชื่อว่า “วัดป่าขาว” เพราะมีตาผ้าขาว เป็นผู้ริเริ่มสร้างวัด ชาวบ้านเรียกว่าหลวงพ่อตาผ้าขาว (กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ, 2535) ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อวัดใหม่ว่า “วัดศรีคุณเมือง” โดยอาศัยชื่อของโยมอุปถัมภ์วัดด้วยดีมาตลอด คือ นางคูณ ทวีพาณิชย์ หลักฐานทางโบราณคดี ในจารึกวัดศรีคุณเมืองระบุว่า พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชเป็นผู้สร้าง โดยมีข้อความโดยสังเขปว่า “พระเจ้าไชยเชษฐาธิราชได้มาอุทิศที่นาจังหันให้แก่วัด และตอนท้ายได้มีการสาปแช่งผู้ถือเอาศาสนาสมบัติเหล่านั้น” (ไกรฤกษ์ ศิลาคม, 2560) จังหัน คือ ที่ดินสำหรับทำไร่ทำนาที่พระมหากษัตริย์ได้อุทิศถวายไว้เป็นศาสนสมบัติ เพื่อเก็บผลประโยชน์สำหรับบำรุงวัดและพระภิกษุในวัด รวมทั้งที่ดินและประชาชนที่อาศัยอยู่ในที่ดินเหล่านั้นจะเป็นสมบัติของวัดด้วย ตอนท้ายของศิลาจารึกมีการสาปแช่งผู้ถือเอาศาสนาสมบัติเหล่านั้นไว้ว่า หากกษัตริย์ในรุ่นต่อมา หรือผู้มีอำนาจใดก็ตามที่จะเพิกถอนกรรมสิทธิ์นั้น ดังปรากฏในศิลาจารึกว่า “…ท้าวมาลุนขุนมาใหม่หากมีโลภะตัณหามาก แลม้างพระราชอาชญาเสีย ให้มันไปไหม้ในอบาย (ทั้ง 4)…” (นวพรรณ ภัทรมูล, 2563)

          หากพิจารณาจากประวัติวัด อาจเป็นได้ว่า วัดนี้อาจสร้างมาก่อนสมัยพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช เพราะจากประวัติวัดไม่ได้กล่าวถึงพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชเลย ภายหลังพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชได้มาบูรณะซ่อมแซมวัดนี้ จึงได้ทำศิลาจารึกไว้เป็นหลักฐาน อันแสดงให้เห็นถึงพระราชกรณียกิจของพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา